Tijd en fotografie

Tijd is best een vreemd concept. Soms lijkt het enorm snel te gaan en soms tikken de seconden voorbij terwijl het minuten lijken. In de afgelopen decennia is de manier waarop we met tijd omgaan enorm veranderd. Wachten is geen optie meer, alles moet snel. Als kind moest ik minimaal een maand wachten op antwoord op mijn brief naar mijn penvriendinnen. Maar wanneer ik tegenwoordig niet binnen een paar uur een mail beantwoord dan begint mijn telefoon te piepen omdat er een appje en een messenger bericht achteraan komen, met de mededeling dat er nog geen antwoord op hun mail is binnengekomen. Ik ging met vlinders in mijn buik naar de plaatselijke discotheek, me afvragend of die leuke jongen er weer zou zijn, waar ik dan alweer niks tegen zou zeggen, dit kon weken zo doorgaan. Nu wordt iedereen genadeloos aan de kant geswipt, en mocht het tot een date komen dan wordt er bij de eerste tekortkoming toch maar weer een bericht naar een ander gestuurd. Niks mag meer tijd kosten. Behoeften moeten direct bevredigd worden. En alleen al het typen van deze woorden geeft me hartkloppingen, want ik voel de druk nu al.

 

Fotografie is zo'n vak waar tijd voor nodig is. Op de academie heb ik het vak nog analoog geleerd en de woorden 'tijd nemen' werden daar helemaal niet genoemd. Dit omdat het niet nodig was. Want om die instellingen perfect te maken en de foto zo mooi mogelijk, was het nemen van tijd vanzelfsprekend. Wanneer we te snel te werk zouden gaan en de instellingen niet goed zouden zijn, dan zou het dure filmpje dat in de camera zat verpest zijn. Er was dan ook niemand die klaagde dat er te weinig tijd was.  

Met de komst van digitale fotografie werd de perfecte instelling al een stuk minder belangrijk. Je ziet het resultaat op je scherm en naar aanleiding daarvan kun je makkelijk een instellingen snel veranderen. En ook als de foto dan nog niet perfect is, kun je met fotobewerking makkelijk en snel een fout nog wat herstellen, veel makkelijker dan hoe dat vroeger in de doka ging. Sinds onze smartphones ook prachtige foto's maken lijkt het allemaal nog makkelijker. Deze camera's lijken gemaakt voor snel resultaat zonder je bezig te houden met de techniek of zelfs compositie. Is de foto toch niet zo mooi dan gooien we er een filter overheen of verdwijnt de foto gewoon in de vergetelheid van de bizar grote harde schijf die in dat kleine telefoontje lijkt te zitten. 

 

Het is dan ook zo dat ik de laatste jaren bij mijn studenten en cursisten iets opmerk dat voor die tijd niet bestond, en dat is tijdstress. Omdat ze bij mij wel degelijk de techniek leren en hier bij elke foto bewust voor moeten kiezen, ervaren ze vaak dat ze te weinig tijd hebben om de foto te maken. Het duurde voor mij als fotografie docent even voordat ik precies begreep waar dit precies vandaan kwam. Eerder hoorde ik dat namelijk van niemand. Maar het is dus echt zo dat de gemiddelde amateur fotograaf of soms zelfs professioneel fotograaf het idee heeft dat een foto snel gemaakt moet worden. Van mij leren ze dat ze elke instelling bewust moet maken, maar de huidige wereld vertelt hen dat alles snel moet. Camera en smartphone fabrikanten werken daar aan mee, want als je hen mag geloven gaat het maken van die mooie foto helemaal vanzelf, daarvoor hoef je niks meer zelf te doen. En dan ontstaat er kortsluiting in de hersenen. Want fotografie is en blijft een heel technisch vak waar wel degelijk over nagedacht moet worden wanneer je het nog niet 100% beheerst, En ook als je het wel beheerst, dan zijn er nog steeds vele redenen om de tijd te nemen. Tijd om het aanwezige licht goed te bekijken, de compositie, de omgeving in je op te nemen, te communiceren met je model, te zien hoe dat model zich voelt, enzovoort, enzovoort. De ziel van een onderwerp, landschap of mens, komt pas tot je wanneer je er connectie mee hebt gemaakt. 

 

Maar die druk van de buitenwereld die we ervaren, die is er eigenlijk niet. Jouw model wil helemaal niet dat je snel werkt. Je model wil goede foto's. En wanneer jij precies vertelt aan je model waar je mee bezig bent, dat je eerst druk in de weer bent met de instellingen en dat er nog niet leuk gekeken hoeft te worden, dan ontspant dat model, en jij erbij. Wanneer je voldoende tijd in je agenda reserveert voor het maken van de perfecte straatfoto, dan is het niet je agenda of je volgende afspraak die jou tijddruk geeft. En wanneer jij jezelf voldoend tijd geeft voor het experimenteren met de verschillende instellingen en technieken, dan verdwijnt de druk en verschijnt het geluk. Want oh wat kan fotografie ons een enorm plezier geven. Wat is het een prachtig vak waarbij we bezig zijn met zulke bijzondere magische zaken waarbij we elke herinnering, elk prachtig staaltje van de natuur en schepping voor altijd kunnen vastleggen. Jij bent de enige die tegen jezelf zegt dat het snel moet. Fotografie is nu precies één van die bezigheden die zich niks aan zou moeten trekken van het huidige tijdsbesef. Zet je telefoon op de vliegtuigstand, zonder je af op een mooie plek, en voel wat fotografie kan doen om de spanning uit je lijf te laten vloeien, om te verdwalen in het bos en in je eigen belevingswereld. Om al je zintuigen te strelen met alles wat je ziet, hoort, ruikt en voelt. Geniet en lach om alles wat er om je heen gebeurt. Fotografie is te mooi om ons stress te geven. Het is er om ons de magie te laten beleven.

 

Wil jij ook leren om op een andere manier te fotografen? Niet omdat je fotograaf wilt worden, maar omdat je de schoonheid van de wereld, jouw herinneringen, de mensen waar je van houdt en de mooie moment zo goed mogelijk vast te leggen. Op een manier waarop je plezier beleeft en ontspanning. Wil je leren hoe jouw foto's en dus ook jouw posts vaker gezien en gelezen gaan worden? Dan is het zaak om jouw hart en ziel er in te verwerken, om de magie zijn werk te laten doen. 
Ik heb dit jaar een enorm uitgebreide training gemaakt die je dit allemaal leert. Fotograferen met je smartphone voor social media. Het is de meest complete en leuke smartphone training die er bestaat. Omdat op dit moment alles duurder wordt is de prijs van deze training tijdelijk (zolang als het nodig is) verlaagd van 89 naar 44 euro. Ik wil graag dat het voor veel mensen bereikbaar is. Check deze link voor meer info en boeking.

 

De foto bij dit blog is gemaakt door student Joke Buringa