Fotogravier het leven!

 

Ik zie mezelf nog zitten, in de kleedkamer van de sportschool. Mijn vriendinnetje Clemy had net te horen gekregen dat haar mooie leven bijna ten einde was. In tranen en in stilte zaten we naast elkaar, niet wetende wat we moesten zeggen. Het was dezelfde plek waar we een week eerder zaten toen ze me liet zien dat ze een rare bult onder haar oksel had. We moesten erom giechelen. Maar het was ook de plek waar we het er toch ook over eens waren dat het misschien wel goed was om even naar de dokter te gaan, want het was toch wel een hele rare bult....

Onze volgende ontmoetingen vonden voor een groot deel plaats in het ziekenhuis tijdens haar chemokuren. Wanneer ze thuis was leefden we zo 'gewoon' mogelijk ons leven zoals we dat eerst ook deden. Ik was 18, zij was 16.

Ook toen al fotografeerde ik heel veel, met mijn ritsrats cameraatje. Op een koude dag in november stelde ik voor om foto's van elkaar te gaan maken, zoals ik dat al vanaf mijn 12de regelmatig deed met vriendinnetjes. We sprongen op de fiets en gingen naar het park. Ondanks de kou en de situatie waren de foto's blij en warm. Gierend van de lach poseerde we bij bomen en op bankjes en vroegen aan een toevallige voorbijganger om foto's van ons samen te maken.

Onderweg naar huis op de fiets kwam ze bijna niet meer vooruit. Ik ben zooooo moe, vertelde ze me. Thuisgekomen is ze op de bank gaan liggen en eigenlijk is ze daar sindsdien niet meer echt vandaan gekomen, ze was op. Een maand later, op 2de Kerstdag is ze overleden. Ik was achteraf zo dankbaar voor mijn spontane idee om foto's te gaan maken die dag in november. Ze was die dag zo mooi en stralend. Het was bijna alsof haar ziekte even niet bestond.

Van haar ouders hoorde ik een paar weken later hoe ontzettend blij ze waren met de foto's. Ik had hen de negatieven gegeven en de hele familie had er afdrukken van laten maken. Dit was de eerste keer dat ik foto's heb gemaakt van iemand die is overleden. En ik ervaarde voor het eerst de enorme waarde van deze foto's.

Maar ik heb ook een andere ervaring. Op mijn 24ste overleed mijn zus. Na haar overlijden ging als vanzelf iedereen op zoek naar goede foto's van haar. Maar die waren er nauwelijks. Uiteindelijk is gekozen voor een foto waarin ze met bloemen in haar handen de avondvierdaagse liep. Iedereen heeft hem groot laten afdrukken en opgehangen. Ik ook... voor even... Want eerlijk gezegd vond ik het absoluut geen mooie foto. Hij was wel blij maar heel rommelig en onscherp. Het deed mijn zus absoluut geen recht. Ik heb haar portret sindsdien in mijn hoofd, gelukkig vervaagd dat nooit.

Ze was 36, er was geen goede foto van haar te vinden. Hoe kan dat toch? Haar man was zelfs een fanatiek amateurfotograaf die blijkbaar van alles heeft gefotografeerd behalve zijn eigen vrouw. 

 

Tegenwoordig gaat het natuurlijk heel anders. We maken ontelbaar veel foto's van elkaar en de selfies zijn niet te tellen. Maar toch zijn er veel mensen die bijna nooit op een foto staan. En als ze er dan een keer opstaan dan is het een vaag vakantie kiekje of een foto tijdens een etentje met vrienden. Maar echt goede foto's, er zijn nog steeds teveel mensen die ze niet van zichzelf of elkaar hebben. Dat het voor hen vaak ongemakkelijk is om op de foto te gaan of die sterke overtuiging echt niet fotogeniek te zijn, dat zijn daarvan nog steeds de grootste redenen. Voor mij waren deze redenen lang geleden voldoende om onderzoek te gaan doen naar de redenen hiervan en om de Powershoot te ontwikkelen. Ik was de eerste in Nederland die dit uitgebreide onderzoek heeft gedaan en een methode heeft ontwikkeld waarbij iedereen leert om onspannen voor de camera te staan, af te rekenen met camera angst en vriendelijke naar jezelf te leren kijken. Nog steeds ben ik erg blij en trots dat ik dit ooit gedaan heb. En ik ben er waarschijnlijk nog trotser op dat ik deze methode aan zoveel mensen heb doorgegeven en er daarom zoveel fotografen zijn die op hun manier de wereld weer een stukje mooier maken.

 

Heb jij genoeg echt mooie foto's van jezelf? En dan bedoel ik recent, dus niet ouder dan een jaar? Veel mensen, en vooral vrouwen, biljven vaak hangen in de tijd dat ze zichzelf het mooist vonden. Wanneer je dit doet, dan blijft het beeld van nu vaak tegenvallen. Je loopt dan altijd een aantal jaar achter je leven aan en het beeld dat je dan zo nu en dan tijdens een onverwacht geschoten foto ziet, dat past niet bij jouw werkelijkheid. Die werkelijkheid die in het verleden ligt.

We hebben vaak zoveel redenen om de camera te ontwijken. We moeten nog die paar kilo's kwijt, we hebben een bad hair day, we hebben geen make up op, we voelen ons niet goed, enzovoort enzovoort. Maar vandaag is het enige dat zeker is. We zijn in alle omstandigheden goed genoeg om op een leuke spontane foto te verschijnen. Een mooie herinnering laat zich beinvloeden door kilo's, haar of make-up. 

 

Regelmatig wordt ik gevraagd om foto's te maken van een gezin om dat vader, moeder of een van de grootouders binnenkort gaat overlijden. Vaak is dit in een stadium waarin de persoon die gaat overlijden qua uiterlijk niet meer is wat hij of zij was. Natuurlijk is het fijn om die foto's te maken. Maar wanneer er eigenlijk nooit goede foto's gemaakt werden toen de persoon nog gezond was, worden dit de foto's die iedereen in zijn geheugen blijft houden. Zowel voor de persoon die ziek is, als voor de familieleden, is het veel fijner om foto's te hebben bij goede gezondheid.

 

Dus pak die camera of bel die fotograaf, en fotogravier het leven en de liefde!