In een tijd waarin we, vooral door de media, overspoeld worden met ideaalbeelden, is het voor veel vrouwen erg lastig om volledig blij met hun uiterlijk te zijn. Bij de gemiddelde beroemdheid lijkt zwangerschap geen enkel spoor achter te laten en binnen een paar weken staan ze weer op de rode loper te schitteren. De tijd lijkt op deze beroemdheden geen vat te hebben.
Maar wat veel vrouwen zich niet realiseren is dat er achter zo’n vrouw een hele roedel aan visagisten, stylisten, plastisch chirurgen, corrigerend ondergoed en goed met photoshop kunnen werkende fotografen staat. En of dat nu echt gelukkig maakt, ik betwijfel het. Want wat als je gewoon nooit ontspannen kunt zijn wie je bent, en vooral, nooit ontspannen je eigen leeftijd kunt zijn. De stress en onzekerheid die dit met zich meebrengt om altijd maar jong te moeten blijven, de angst om op een verkeerd moment door de verkeerde fotograaf vastgelegd te worden. De media confronteert ons gewone stervelingen met beelden waar we nooit aan kunnen voldoen. Maar ze confronteren de beroemdheden continu met hun ongevraagde en vaak meedogenloze mening. Ik zie regelmatig dat een bekende actrice of zangeres compleet wordt neergesabeld om het doodsimpele feit dat ze zich zonder make-up op straat durfde te vertonen.
Wanneer ik vrouwen fotografeer dan hoor ik regelmatig dat ze het erg lastig vinden dat ze niet meer zo strak en rimpelloos zijn als vroeger. Ze geven aan dat ze zichzelf erg mooi vinden op foto’s van 10 jaar geleden. Wanneer ik dan vraag of ze zichzelf op dat moment, dus 10 jaar geleden, ook mooi vonden dan krijg ik daar meestal een ontkennend antwoord op. De constatering dat ze over 10 jaar de foto’s van vandaag dan waarschijnlijk ook weer prachtig vinden, confronteert hen met het feit dat ze dus eigenlijk altijd 10 jaar achter hun eigen leven aanlopen. In mijn ogen is het zonde van de tijd en energie om jezelf pas altijd met terugwerkende kracht mooi te vinden. Jezelf nu mooi vinden, of in ieder geval dik tevreden met jezelf zijn geeft zoveel meer rust, ontspanning en geluk. Hoe je dat doet? In ieder geval is het goed om jezelf vaak te zien. Dus kijk maar vaak met liefdevolle ogen in de spiegel en laat jezelf maar vaak fotograferen (door iemand die er verstand van heeft en waar je je prettig bij voelt). Als je steeds met de foto’s van 10 jaar geleden in je hoofd blijft zitten dan wen je nooit goed aan het beeld van nu. Dat beeld waarin je misschien wat meer lijntjes hebt en niet alles meer zo strak is, maar waarin je levenservaring en wijsheid is gestegen. En daarnaast is het een besluit dat je neemt. Een besluit om jezelf te zien voor wat je echt bent, met alles erop en eraan. Een besluit om nooit meer zo negatief (en soms zelfs vijandig) over jezelf te praten. Een besluit om jezelf met respect te behandelen en op deze manier ook nog eens een positief rolmodel te zijn voor je kinderen en mensen in je omgeving.
Als fotograaf heb ik zo’n 16 jaar geleden het besluit genomen om zoveel mogelijk mensen (en vooral vrouwen) dit in te laten zien door ze te fotograferen. Ik kan mensen laten kijken door mijn ogen, die eigenlijk altijd zoveel moois zien. Dat besluit en bijbehorende missie was zo sterk dat ik er een product van maakte, de Powershoot. En sindsdien heb ik duizenden mensen door mijn ogen laten kijken, tijdens shoots en tijdens trainingen. En daar ben ik zo mega blij mee, want ik vind het zo ontzettend belangrijk dat de opgelegde ideaalbeelden ons niet blijven beheersen.
Heel vaak fotografeerde ik ook vrouwen naakt. En dat is eigenlijk de overtreffende trap van een Powershoot. Want waar de gemiddelde mens zich figuurlijk al bloot geeft wanneer ze voor de lens staan, heeft het daadwerkelijk bloot geven nog extra veel resultaat.
De afgelopen maanden gaven 20 vrouwen zichzelf letterlijk bloot, in mijn eeuwenoude gewelvenkelder. Toen ik vorig jaar voor het eerst de kelder betrad met een ietwat onhandige makelaar kreeg ik meteen visioenen. De soms halfafgebrokkelde stenen waren in perfecte huidskleur en ik kon in gedachten de schaarse verlichting al zien op de zachte vrouwelijke rondingen. Deze vrouwen vonden het zichzelf allemaal waard om gezien te worden, of ze nu wel of niet herkenbaar in beeld verschenen. Er is heel wat afgebibberd en gelachen. Met je billen op de ijskoude vloer of houdingen die we bedacht hadden maar waar het gemiddelde lichaam lastig in te krijgen is (of niet meer uit te krijgen is). Elke vrouw heeft meegedacht over een houding of wat er wel en niet zichtbaar mocht zijn. Het enige dat vast stond was dat het een foto werd zonder kleding, lingerie of attributen. Ook was er geen visagie en hebben we niet het doel gehad om ‘sexy’ foto’s te maken. De kelder en het lichaam. Puur zoals het is. Het enige waar ik mee speelde was het licht, de plek, de houding. Elke vrouw een ander lichaam, een andere plek, ander licht en een andere houding.
Het resultaat was een expositie van 37 foto’s in diezelfde kelder. Op zaterdag 24 had ik een feestelijke opening met onder andere deze vrouwen. En de dag erna was de expositie 5 uur lang te zien voor iedereen die dat maar wilde. Ik heb de bezoekers niet geteld maar het stroomde de hele dag van alle kanten toe. Er waren cursisten vanuit het hele land, en heel veel voor mij bekende en ook onbekende inwoners van Zutphen die deze ode aan zowel het vrouwelijk lichaam als hun mooie stad niet wilde missen.
Ik moet je eerlijk bekennen dat ik het redelijk spannend vond van te voren. Ik heb altijd alleen maar in opdracht gewerkt en heb nooit de tijd genomen om vrij werk te maken, behalve wat plaatjes die ik schiet met mijn smartphone en herinneringen van vakanties e.d.
En hoe ik dan ook achter een foto kan staan op het moment dat ik hem maak, wanneer er opeens een paar honderd mensen de moeite nemen om te komen kijken, dan zie ik toch een klein beetje met angst en vrezen die mensen naar de kelder verdwijnen. Maar de reacties maakte me enorm blij. De woorden puur, respectvol, sereen, ode aan de vrouw en mooie belichting vlogen me om de oren.
Anouk Plantinga heeft in de Zutphense krant Contact prachtig verwoord hoe zij de expositie ervaren heeft. Via deze link kom je op de digitale versie van de krant en lees je op pagina 16 (de pagina vrouw) haar column in het roze blok.
De foto’s in dit blog zijn een kleine selectie van de foto’s van de expositie van de vrouwen die toestemming hebben gegeven om ze hier te laten zien.
Ik denk met een grote glimlach terug aan dat mooie weekend in november. Ik ben trots op de foto’s en ook op de vrouwen die daar zo sterk en kwetsbaar zichzelf lieten zien.
Dankwoord
Dit project is natuurlijk tot stand gekomen met de medewerking van 20 prachtige vrouwen die zichzelf letterlijk en figuurlijk bloot gaven. En verder wil ik heel graag mijn dank uitspreken aan de volgende personen. Annette voor het helpen schoonmaken, Nick en Zack voor de heerlijke hapjes, Ton Westerik voor de sfeervolle verlichting, Marjolein voor het mooie tafeltje in de kelder, Senne en Luz voor de enorm leuke bediening, Tim Wengelaar voor de mooie foto’s tijdens de opening, Walaa voor het leuke filmpje van de opening, Pieter Bas Kempe voor het mooie gedicht en Anouk Plantinga voor de prachtige column in het Contact. En natuurlijk alle bezoekers voor hun aanwezigheid en mooie woorden.
Enkele reacties van deelneemsters
”de naakte waarheid”
Ik heb mee gedaan aan het fotoproject van Petra, omdat ik mijn naakte zelf wilde eren, in alles wat ik ben, alle onvolkomenheden, alle rolletjes, deukjes, a-symmetrie. Alles is zo welkom aan het worden in mijzelf, dat ik dit ook wil delen met anderen en ik ben trots op het eindresultaat. Hoe prachtig was het om mijzelf in portret te zien hangen in het felle licht, te zien voor iedereen die de expo bezocht. Het voelt krachtig, kwetsbaar en mooi om op deze manier te mogen delen wie ik ben. Dank je wel Petra voor deze ervaring. De foto gaat een mooie plek in mijn huis krijgen.
Liz Metselaar”
De vraag die via de groep zussen rond zutphen werd gesteld stond mij direct aan!
In deze fase van mijn leven vind ik het mooi om mezelf letterlijk bloot te kunnen geven. Kwetsbaar maar ook sterk! En het idee dat er veel vrouwen zijn die dat ook wilde voelde als een enorme verbondenheid.
De shoot ging op een fijne manier, je eigen inbreng werd bekeken naar haalbaarheid en het inzicht van Petra hoe je het mooist op de foto kon komen was fijn.
Tijdens de feestelijke opening was het gaaf om alle vrouwen te zien die zich letterlijk bloot hebben gegeven. Alle soorten vrouwen, prachtig!
En daarna de gewelvenkelder in! Werkelijk prachtig om al dat vrouwelijk schoon te zien!!!
Een feestje mijnerzijds om hier aan meegewerkt te hebben.
Kim Broekhuisen – Willems
Ik vond het een eer om onderdeel te zijn van dit mooie project! Het fotograferen voelde, mede dankzij jou en de prachtige, oude kelder met zijn mooie bogen en dikke muren, heel veilig en fijn. En ik ben echt superblij met de foto’s die een mooi plekje in huis hebben gekregen.
Willemieke de Haan
‘Ik vond het een bijzondere ervaring. Heel kwetsbaar, vooral ook door de omgeving. Tegelijkertijd was juist het contrast tussen de ruwe omgeving van de kelder en het zachte van vrouwenlichamen datgene wat ik zo mooi vond aan dit ‘project’.’
Anoniem
Foto’s van opening door Tim Wengelaar