De magie van een vrouwelijke fotograaf

Vrouwen maken in rap tempo hun opmars in de wereld van fotografie. En dat is een groot geschenk voor ons allemaal. Het duurde even voordat we onze plek vonden in dit technisch uitdagende vak, maar inmiddels zijn er steeds meer succesvolle vrouwelijke fotografen, schrijfsters, en trainers op dit gebied.

Eerst maar even de cijfers

Volgens een brancheonderzoek uit 2010 van de Fotografen Federatie was slechts 4% van alle fotografen vrouw in 1975. In 2006 steeg dat percentage naar 32%. Gezien het feit dat zo’n 95% van mijn cursisten vrouw is, weet ik wel zeker dat dit percentage tegenwoordig nog veel hoger ligt.

Tot voor kort was fotografie toch vooral een mannenberoep. Een belangrijke reden hiervoor is dat fotografie een zeer technisch vak is. In de analoge tijd draaide alles om technische kennis. Het resultaat van je foto kon je pas zien na het ontwikkelen en afdrukken van je filmrolletje. Met de komst van digitale fotografie is het vak meer visueel geworden, en daarin blijken vrouwen vaak net wat beter te gedijen.

Misverstandje alert: Dit betekent niet dat vrouwen niet technisch zijn – absoluut niet! Maar na het begeleiden van duizenden cursisten, voornamelijk vrouwen, durf ik te stellen dat veel van hen de technische aspecten van fotografie nu eenmaal minder logisch vinden.

Niet logisch

De techniek achter fotografie voelt vaak onlogisch. Hoewel digitale camera’s het fotograferen voor iedereen toegankelijker hebben gemaakt, blijft de terminologie technisch en abstract. Neem bijvoorbeeld de diafragmagetallen: 5.6, 7.1, 1.4. Klein getal = groot diafragma. Groot getal = klein diafragma. Als je al moeite hebt met links en rechts, zoals ik, dan kunnen zulke getallen best verwarrend zijn.

De logica achter deze termen is diepgeworteld in de optica en complexe formules, zoals de stelling van Pythagoras. De uitleg op Wikipedia over diafragma’s – waarin termen als “brandpuntsafstand” en “intreepupil” voorbij komen – laat me met een uitdrukkingsloos gezicht achter. En om het nog leuker te maken: diafragma wordt aangeduid met de letter F. De F van…….? Juist ja.

En dan hebben we het nog niet eens over de beeldhoek. Het aantal graden waarmee een lens de wereld in kijkt, wordt weergegeven met de brandpuntsafstand in millimeters, in plaats van met de hoek van waaruit de lens kijkt. Logisch, toch? Niet helemaal, want die waarde verschilt ook nog per sensorformaat. Kortom: wil je fotografie leren, dan moet je eerst door een berg onlogische termen en berekeningen heen ploeteren.

Gelukkig heb ik hier meer te vertellen dan de redenen waardoor de gemiddelde vrouw in de war raakt.

Het vrouwelijke voordeel

Waarom vrouwen juist wél uitstekende fotografen zijn? Laten we daar eens induiken. In het boek Jouw verhaal, jouw kracht van Elle Luna en Susie Herrick las ik een lijst met vrouwelijke kwaliteiten die perfect passen bij fotografie. Hier een paar hoogtepunten:

  • Vrouwen hebben meer verbinding tussen de rechter- en linkerhersenhelft, wat intuïtief denken en snelle, effectieve beslissingen stimuleert.
  • Ze hebben een uitstekend werkgeheugen en verwerken meer emotionele informatie en zintuiglijke input.
  • Dankzij een hogere dichtheid van spiegelneuronen kunnen vrouwen zich beter inleven in anderen.
  • Onder stress komen vrouwen vaak in een zorgzame modus en vormen ze gemeenschappen in plaats van te concurreren.

Deze eigenschappen maken dat vrouwen veel holistischer fotograferen. Terwijl ze bezig zijn met de techniek, kunnen ze ook aanvoelen of een model zich op zijn gemak voelt. Ze combineren creativiteit, empathie en intuïtie, waardoor hun foto’s vaak emotioneel rijker en diepgaander zijn. Vooral in genres als naaktfotografie zie je dit verschil. Vrouwelijke fotografen leggen niet alleen het lichaam vast, maar ook de kracht, kwetsbaarheid en innerlijke schoonheid van de persoon.

Het resultaat

Vrouwen brengen emotie, gevoel en storytelling in hun foto’s. Ze zijn op zoek naar schoonheid en creëren beelden die raken. Dit vrouwelijke perspectief is een verrijking voor de fotografie en maakt de resultaten vaak magisch.

De traditionele regels in de fotografie – bedacht door mannen – heb ik altijd aan mijn hooggehakte laarzen gelapt. Bij fotoclubs, online groepen en zelfs opdrachtgevers heersen vaak nog die “mannelijke” regels. Mijn advies: creëer je eigen regels en werk op jouw manier. Dat maakt jouw werk authentiek.

Combineer het beste van beide

Als fotografiecoach is mijn doel om de kwaliteiten van mannen en vrouwen in balans te brengen. Veel vrouwelijke cursisten worstelen met techniek, maar ik blijf benadrukken dat die kennis cruciaal is. Als je de techniek onder de knie hebt, kunnen je vrouwelijke kwaliteiten pas echt tot hun recht komen. En ook zie ik veel onzekerheid bij vrouwen. Ben ik wel goed genoeg, of onderscheidend genoeg? Ergens in ons zit een onzekerheid dat we een vak als dit toch nooit echt zullen beheersen. Wat er vaak gebeurt is dat de onzekerheid wordt weggedrukt en daardoor wint. Maar ik vind het belangrijk dat het gewoon gevoeld mag worden en we aan de slag gaan om het stapje voor stapje af te brokkelen. En dan, wanneer de techniek onder de knie is en de onzekerheid verdwenen? Dan ontstaat de magie.

En mannen? Hen help ik om hun creativiteit en empathie meer ruimte te geven. Een man die vrouwelijke kwaliteiten in fotografie leert gebruiken, is onweerstaanbaar. Zoals portretfotograaf Davy Mickers zei na mijn masterclass:
“Ik ben hier niet alleen als fotograaf wijzer van geworden, ook als mens heb ik een enorme boost gekregen.”

En dat is precies waarom ik doe wat ik doe. Gebruik je talenten en leer van elkaar. Stel je eens voor hoe mooi de wereld kan zijn als we allemaal onze unieke kwaliteiten benutten.

Samen magie creëren

Na het geven van 20 jaar fotografie-trainingen heb ik geleerd dat een camera meer is dan een tool. Het is een leermeester. Een camera kan ons helpen anders naar de wereld, naar onszelf en naar elkaar te kijken. Hoe ingewikkeld de nerds de techniek van fotografie ook laten lijken, de wijsheid ervan is sterker dan dat. Deze wijsheid draag ik graag over in mijn trainingen – zowel voor camera’s als smartphones.

De wereld heeft jouw unieke kijk erop nodig. Laten we samen magie creëren. Vind jouw magische klik!